Niestety, "babę (i prezesów) zesłał Bóg"...
W łuk wózki wpisują się coś tak podobnie, jak starałem się (naprawdę
) pokazać na lewej rycinie. Wówczas, jeśli osie mają za dużo luzu, koła mogą stykać się z szyną w dwu punktach, tj. właściwym na powierzchni tocznej i dodatkowo, obrzeżem przed kołem, przy szynie zewnętrznej i za kołem, przy wewnętrznej.
Ponieważ powierzchnia toczna dociskana jest ciężarem pojazdu, w tym miejscu poślizg nie występuje (tak w przybliżeniu, bo zawsze jakiś tam mikropoślizg jest), natomiast w punkcie styku obrzeża następuje tarcie ślizgowe - na sucho - koła po szynie i ścieranie obu powierzchni. Swoją drogą, dobrze, że się w tym miejscu przecierają, bo gdyby nie, koło wspięłoby się po szynie i dalej pojechało prosto. Zaś inny skutek uboczny jest taki, że wówczas nawet na łukach o dużych promieniach słychać charakterystyczny zgrzyt i można pozbierać opiłki magnesem.
Styk dwupunktowy powoduje ścieranie (cięcie?) - przy dużej prędkości, kiedy siła odśrodkowa jest znaczna - szyny zewnętrznej, a przy małej, kiedy siła odśrodkowa nie jest wystarczająca, aby zrównoważyć siłę Fp (rysunek drugi od prawej), wynikającą z przechyłki, a "ściągającą" pojazd do środka łuku - szyny wewnętrznej.
"Za dużo luzu" zrobi się, kiedy wystąpi np. poszerzenie wskutek wyrywania i poluzowania przytwierdzeń podkładów, ale to na drewnie - na betonach nie ma się co wyrywać.
Powyższe to już skrajny przypadek, do którego w zasadzie PLK nie powinna dopuszczać, a jego postęp jest dość szybki.
Lecz niestety, zanim jeszcze dojdzie do sytuacji umożliwiającej styk dwupunktowy, szyny zużywają się na łukach wskutek już nawet jednomiejscowego kontaktu, na krawędzi główki szyny.
O ile na prostej koło styka się mniej więcej na środku powierzchni tocznej główki, a kształt miejsca styku jest mniej więcej elipsą "ułożoną" w poprzek szyny (czerwonobury placek na środkowym rysunku i trochę wyrozumiałości dla "artysty", proszę
), o tyle na łuku, styk na krawędzi główki jest wydłużoną elipsą.
Z doświadczenia samochodowego wiadomo, że za słabo napompowana opona zużywa sie szybciej, mimo że nacisk rozkłada się na większej powierzchni.
A może właśnie dlatego?
Punkt na obwodzie opony, w trakcie jednego obrotu koła przyspiesza od zera w punkcie styku z podłożem do podwójnej prędkości pojazdu na górze, po czym znów wyhamowuje do zera.
Na marginesie: to dlatego opony mają określoną prędkość maksymalną zastosowania - powyżej niej deformują się "obwodowo" i "promieniowo" wskutek ww. przyspieszeń.
No właśnie: opona ma miejsce nieruchome - nieprzecierające się - z podłożem tylko w punkcie (linii) na samym dole. Im dalej od niego (niej) w górę, tym prędkość tego przecierania większa. I to dlatego mniejsze ciśnienie w oponach, kiedy "laczek" się wydłuża, oznacza szybsze zużycie bieżnika gumy.
Zupełnie podobnie jest z kołami kolejowymi - za słabo "napompowane", czyli stykajace się na krawędzi główki, zużyją się same, a także ją, szybciej (miejsca i kierunki najsilniejszego tarcia to te niebieskie strzałki na prawym).
Powyższe, na szynie zewnętrznej, "się robi" dość powszechnie, na szynach wewnętrznych natomiast, chyba częściej wystepują tzw. spływy. Ich przyczyną jest też nacisk w punkcie styku na krawędzi główki, ale bardziej z góry; miejsce styku jest lekko przesunięte w kierunku osi szyny. Wówczas duży nacisk na małej powierzchni (zaokrąglenie główki - jej promień krzywizny - dość duże) powoduje przekroczenie granicy plastyczności materiału szyny i jego wypływanie bokiem. Tworzy się taki boczny nawis.
No i dobra, grafomaństwo górą, a chodzi tylko o to, że na ile powyższe zjawiska mają zastosowanie poniżej pierwszej kosmicznej i przechyłek mniejszych niż posiada zjazd z Dużej Krokwi?
EU07-469 - 05-05-2011, 13:21
Temat postu:
Trzeba dodać też, że im ciaśniejszy łuk, tym szerzej trzeba ustawić szyny, żeby nie zakleszczyć zestawów kołowych (w niektórych przypadkach z tego powodu na łuku jest rozstaw swym nie 1435, a 1460 mm). Żeby zestaw kołowy nie wpadł do środka, ustawia się prowadnice. A te jak sądzę też się "ścinają", a są często traktowane po macoszemu...
katowicer - 07-05-2011, 12:29
Temat postu:
Mam krótkie pytanie: wskaźnik W8 jest na 15 kmh czy 20kmh ? Bo się spotkałem z obydwoma prędkościami.
PKPowiec - 07-05-2011, 15:46
Temat postu:
wskażnik W8 bez wypełnienia ->20 km/h
Artur - 11-05-2011, 00:31
Temat postu:
Dla mnie to kolejny sposób na utrudnienie życia przywatnym przewoźnikom, do których możemy zaliczyć również tabor muzealny.
Na Pomorzu parę lat temu widziałem wskaźnik W8 z "1" czyli można jak potrzeba
