RBF: Utrzymanie dworców kolejowych nie może opierać się na opłacie dworcowej
Integrator działalności dworca kolejowego jest bardzo potrzebny i należy dążyć do zbudowania systemu „jednego okienka” na dworcach - podkreśla Railway Business Forum. Jednak, jak wskazują, opłata dworcowa nie może być wyłącznym źródłem finansowania utrzymania tych obiektów. Dziś RBF przedstawi raport ws. rewitalizacji dworców kolejowych. Na stronie RK jest on dostępny już teraz.
Jak podaje RBF, stan techniczny obiektów dworcowych, szczególnie małych i wyłączonych z użytkowania jest bardzo zły. 65% dworców jest w złym stanie technicznym, 31% w stanie dostatecznym i jedynie 4% w stanie dobrym. Niestety, nie jest możliwa skokowa poprawa jakości funkcjonowania wszystkich dworców, ze względu na ich stan, zapóźnienia oraz niewystarczające środki. Należy założyć, że widoczne efekty poprawy stanu dworców będą pojawiać się w przeciągu 3-5 lat, a realizacja całego programu modernizacji dworców może zająć ok. 10 lat.
Przedstawiciele Railway Business Forum podkreślają, że zaczęty 2 lata temu program modernizacji dwórców kolejowych wart jest dostrzeżenia i pozytywnej oceny. Choć impulsem do ustanowienia w budżecie państwa dotacji na modernizację obiektów dworcowych oraz przeznaczenia na ten cel także środków z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko był fakt organizacji Euro2012 i chęć zmniejszenia wstydu za stan infrastruktury dworcowej, mamy nadzieję, że po 2012 r. nie zmaleje, a wręcz wzrośnie, zaangażowanie finansowe państwa w tym zakresie. Rozpoczęte zostały procesy inwestycyjne na 77 obiektach dworcowych w 34 miejscowościach za kwotę ok. 980 mln zł. Koszt modernizacji wszystkich dworców kolejowych szacowany jest na około 4 mld zł. Jak jednak zaznacza RBF, trzeba zwrócić jednak uwagę na fakt racjonalizacji zagospodarowania powierzchni dworcowych przy okazji prowadzonych prac, tak aby uniknąć przeskalowania projektów i dostosować je do rzeczywistych potrzeb w danej lokalizacji.
Jak wskazuje Railway Business Forum, na dworcach panuje zamieszanie, powstałe na skutek zarządzania elementami infrastruktury kolejowej służącymi do obsługi przewozu osób przez wiele podmiotów, których działalność jest słabo zintegrowana: PKP SA, PKP PLK, przewoźnicy kolejowi, PKP Energetyka, PKP Informatyka, Telekomunikacja Kolejowa, Dworzec Polski SA, służby miejskie oraz inne podmioty mające swoje siedziby lub prowadzące działalność w obrębie stacji. Dla poprawy efektywności gospodarowania i funkcjonalności stacji kolejowej, ze szczególnym uwzględnieniem obiektów dworcowych, niezbędna jest większa niż dotychczas integracja tych zadań. Zarysowuje się potrzeba stworzenia „jednego kolejowego okienka”, w którym byłaby załatwiana całość spraw z jakimi przychodzi klient lub inny użytkownik dworca.
Odpowiedzią PKP SA na problemy związane z zarządzaniem i utrzymaniem dworców stało się stworzenie spółki Dworzec Polski SA, która ma się zająć rewitalizacją dworców. Jak jednak wskazują przedstawiciele RBF, Dworzec Polski SA nie zaprezentował oficjalnie biznesplanu ani strategii działania, a pomysły na jego funkcjonowanie zazwyczaj luźno przedstawiane są w publikacjach prasowych lub na forach internetowych. Taka sytuacja wywołuje słuszne zaniepokojenie przewoźników pasażerskich, bowiem według koncepcji Dworca Polskiego SA głównym źródłem finansowania jego funkcjonowania ma być tak zwana, obowiązkowa „opłata dworcowa” wnoszona przez koleje pasażerskie. Ta opłata obciążająca koszty przewoźników może odbić się na cenach biletów kolejowych, co na pewno nie wpłynie na wzrost zainteresowania przejazdami koleją. Jak twierdzi Railway Business Forum, niejasna jest również rola spółki Dworzec Polski SA w koordynacji dworca kolejowego oraz peronów, które pozostają w gestii zarządcy infrastruktury kolejowej.
Dworzec Polski jest spółką zależną od PKP SA. Tymczasem, podmiot realizujący działalność w obrębie dworca kolejowego powinien być związany z zarządcą infrastruktury kolejowej, albowiem prowadzenie i kierowanie ruchem pociągów jest nierozerwalnie połączone z funkcjonowaniem stacji kolejowej (dworca) - wskazują przedstawiciele RBF. PKP PLK zarządza ponadto peronami, których funkcjonowanie musi być skoordynowane z działalnością dworca. W PKP PLK zlokalizowane są także informacje o ruchu pociągów i jego zakłóceniach, które szybko powinny być przekazywane pasażerom na dworcach. Jak wskazuje Railway Business Forum, przy reorganizacji funkcjonowania dworców mogą w chodzić w grę różne warianty, jednak wszystkie one powinny zakładać przejęcie majątku związanego z dworcami przez PKP PLK SA lub powierzenie PKP PLK SA użytkowania wszystkich, położonych przy czynnych liniach kolejowych dworców. Zdaniem RBF tworzenie nowych bytów gospodarczych nie jest dla kolei najszczęśliwszym rozwiązaniem, jednak skoro już powstała spółka Dworzec Polski SA, może ona spełnić pożyteczną rolę w zagospodarowaniu dworców pod warunkiem przejęcia nad nią kontroli przez PKP PLK SA.
Railway Business Forum jest zdania, że należy dążyć do otwarcia jak najszerszych możliwości przejmowania nieodpłatnie dworców przez samorządy. Dotychczas na rzecz Skarbu Państwa i samorządów gmin przekazano tylko 47 nieruchomości zabudowanych budynkami czynnych dworców kolejowych, oddano tylko 47 nieruchomości jednostkom samorządu terytorialnego na podstawie umowy dzierżawy oraz sprzedano jedynie 18 dworców.
Jak wskazuje RBF, finansowanie działalności stacji kolejowych ze względu na ich funkcje związane z obsługą podróżnych, powinno być zdywersyfikowane, albowiem w obecnej sytuacji ekonomicznej państwa oraz przewoźników kolejowych nie jest możliwe wskazanie jednego, podstawowego źródła pozyskania środków finansowych. Obciążenie przewoźników pasażerskich dodatkowymi kosztami, biorąc pod uwagę ich złą sytuację ekonomiczną, może pogorszyć warunki ich funkcjonowania - uważają eksperci RBF. Ich zdaniem, uzależnienie wielkości zaproponowanej przez Dworzec Polski SA „opłaty dworcowej” od długości pociągów i ilości zatrzymań na dworcu oraz ignorowanie odmiennego charakteru ruchu aglomeracyjnego i dalekobieżnego (a w związku z tym innych potrzeb pasażerów na dworcach), może powodować rezygnację przewoźników z zatrzymywania się pociągów przy niektórych stacjach, a nawet rezygnację z utrzymywania niektórych połączeń. W proponowanej koncepcji „opłaty dworcowej” brak jest elementu egzekucji praw przewoźników na wypadek nie wywiązywania się Dworca Polskiego ze świadczenia usług na dworcach - podaje RBF.
W wątpliwość podawane są wyliczenia i szacunki kosztów usług, jakie świadczone byłyby na rzecz przewoźnika i jego pasażerów na poszczególnych dworcach. Wobec braku zawartych przez Dworzec Polski uzgodnień z operatorami zespołów urządzeń dworcowych (PKP Energetyka, Telekomunikacja Kolejowa, PKP Informatyka, PKP PLK, firmy obsługujące inne urządzenia) można wnosić, że te części składowe „opłaty dworcowej” są ustalone na poziomie dosyć ogólnych szacunków. W publikowanych propozycjach związanych z utworzeniem spółki Dworzec Polski znajdują się wyliczenia dotyczące przewidywanej wielkości środków pochodzących z wprowadzenia opłaty dworcowej. Wskazują one szacunkowe wpływy z przedmiotowej opłaty na sumę ok. 135 mln zł. Wynika stąd, że Dworzec Polski szacuje swoje potrzeby finansowe na kwotę ok. 270 mln zł (przychody komercyjne 135 mln zł plus wpływy z opłaty dworcowej na kwotę 135 mln zł). Z badania dostępnych dokumentów finansowych obrazujących koszty dworców wynika, ze sumy te są znacznie zawyżone jeśli chodzi o utrzymanie obiektów.
RBF podkreśla, iż wydaje się, że generalną misją podmiotu gospodarującego na dworcach powinna być rewitalizacja i właściwe utrzymanie dworców, a nie maksymalizacja zysku lub wygospodarowanie nadwyżek na modernizacje. Na przebudowę i generalne remonty dworców jako obiektów użyteczności publicznej powinny być przeznaczane środki budżetowe, pochodzące ze specjalnych funduszy lub przedsięwzięć typu partnerstwo publiczno-prawne.
Co prawda w Rozkładzie Jazdy 2011/2012 nie ma możliwości uwzględnienia „opłaty dworcowej” ze względu na brak akceptacji Urzędu Transportu Kolejowego, jednak potrzebne jest rzetelne wyliczenie niezbędnych środków na utrzymanie dworców jako podstawa do przekonywania parlamentarzystów aby uwzględniono w budżecie państwa na 2012 r. niezbędne środki na ten cel - podaje RBF.
Forum Kolejowe – Railway Business Forum uważa, iż:
- poprawa funkcjonowania dworców kolejowych a szczególnie informacji oraz warunków odprawy pasażerów jest konieczna i wspierać będziemy wszelkie, idące w tym kierunku inicjatywy, jeśli uwzględnią funkcjonowanie całego systemu kolejowego,
- integrator działalności dworca kolejowego jest bardzo potrzebny i należy dążyć do zbudowania systemu „ jednego okienka” na dworcach,
- dla integracji niezbędna jest koordynacja funkcjonowania dworca i peronu kolejowego, w koordynacji z ruchem pociągów, co może zapewnić tylko zarządca infrastruktury kolejowej (PKP PLK SA),
- finansowanie utrzymania dworców powinno być zdywersyfikowane i nie może opierać się wyłącznie na koncepcji „opłaty dworcowej” płaconej przez przewoźników na zasadzie quasi podatkowej.
PKP tworzy dworcowe pakiety przetargowe. Przez trudną sytuację na rynku budowlanym.
PKP SA w ramach swojego Programu Inwestycji Dworcowych odda do użytkowania po modernizacji ok. 8 obiektów do końca br., poinformował ISBnews członek zarządu Andrzej Olszewski.
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Możesz ściągać załączniki na tym forum