[Arek]

Regionalizacja kolei w Czechach kuleje równie mocno jak w Polsce, choć aby być sprawiedliwym należy nadmienić, iż niemal cała istniejąca sieć kolejowa w Czechach włącznie z małymi krótkimi liniami dowozowymi jest obsługiwana w ruchu planowym. Jednak deficytowość tych połączeń nie może ujść uwadze ČD stąd od lat są czynione zakusy w kierunku likwidacji najbardziej regionalnych połączeń. Jednak najbardziej spektakularnym przykładem niechęci narodowej spółki kolejowej do obsługi połączeń regionalnych a jednocześnie duże zainteresowanie lokalnych samorządów w tym zakresie uzmysłowiła powódź jaka w 1997 roku nawiedziła nie tylko Polskę ale również dotknęła Czechy. W tym roku prawie 1/3 Czech znalazła się pod wodą a razem z nią szlaki kolejowe. Te główne szybko przywracano do ruchu, te lokalne zajmowały więcej, jednak dla jednej z linii uszkodzenia po powodzi miały oznaczać jej koniec. Szczęśliwie definitywny sprzeciw temu wyraziły lokalne samorządy, które przejęły linię na własność i stworzyły to co obecnie nazywane jest Železnice Desná.

Taki los spotkał jednotorową linię kolejową numer 293 o długości 19 km, która łączy stację węzłową Šumperk z położoną u podnóża gór miejscowością Kouty nad Desnou (otwarta w 1904 roku). Częścią tego systemu jest również krótka, bo zaledwie 3 km boczna linia łącząca Petrov nad Desnou ze stacją końcową Sobotín, która została wybudowana w 1871 roku i obejmowała również odcinek z Šumperka. Jak już zostało wspomniane w wyniku powodzi w 1997 roku linia została w wielu miejscach poważnie uszkodzona i wymagała kosztownej naprawy, której ekonomicznego sensu nie widziały wówczas jeszcze jednorodne ČD. Jednak lokalne samorządy doceniające rolę kolei dla rozwoju okolicy (miejscowości turystyczne, w zimie kurort narciarski) nie dopuszczały do wiadomości odpowiedzi odmownej. W efekcie braku zainteresowania kolei narodowej podjęto działania w celu przejęcia infrastruktury i rozpoczęcia własnych przewozów. W tym celu miejscowości Vikýřovice, Rapotín, VelkéLosiny, Loučnánad Desnou, Sobotín, Rejchartice, Hraběšice oraz Vernířovice powołały Svazek obcíúdolíDesné(Związek miejscowości doliny Desna), którego głównym zadaniem było przywrócenie przewozów pasażerskich na wspomnianych wcześniej liniach. Związek najpierw wynajął linię, która w 2002 przeszłą na jego własność. Kontrakt na odbudowę oraz zarządzanie linią otrzymała Stavebníobnova železnic a.s., która w 2005 roku zmieniła nazwę na SART - stavby a rekonstrukce a.s.. Odbudowa linii ruszyła w 1998 roku i już rok później całą trasa była obsługiwana. Pierwotnie firma realizowała przewozy we własnym zakresie, jednak od 2002 roku operatorem przewozów pasażerskich jest Connex Moravia a.s., które w 2008 roku zmieniło nazwę na Veolia Transport Moravia. Z kolei przewozy towarowe są od 2005 roku operowane przez ČD a po podziale na spółki w 2007 roku przez ČD Cargo.

Zważywszy na bardzo lokalny charakter jaki ma owa linia z punktu widzenia Polski zaskakująca jest częstotliwość kursów, która w dni powszednie obejmuje aż 16 par pociągów na głównej trasie i 9 par na odnodze do Sobotina. Przy czym także w weekendy oferta pozostaje pełna i szczerze powiedziawszy wiele linii magistralnych w Polsce ma gorszą ofertę, niż ta zupełnie boczna linia kolejowa! Podczas odbudowy linii lokalne władze zadbały również o dodanie dodatkowych przystanków i generalnie cała infrastruktura tej kolejki sprawia piorunująco lepsze wrażenie, niż nawet linie magistralne zarządzane przez PLK! Dzięki tak rozbudowanej ofercie, dobremu stanowi infrastruktury i dużej liczbie przystanków ta stosunkowo mała kolejka może pochwalić się naprawdę dużymi przewozami. Praktycznie wszystkie pociągi są dobrze napełnione a wymiana pasażerów odbywa się na większości przystanków. Cóż jak widać jeżeli kolej służy pasażerom, to ci chętnie z niej korzystają. W tym całym systemie największym problemem jest obecnie tabor, który został przejęty przez Svazek obcíúdolíDesnéwraz z linią kolejową. Były to wówczas 4 wagony motorowe serii 810 oraz trzy wagony doczepne 010. W 2007 roku właściciel taboru dokonał modernizacji jednego wagonu motorowego oraz jednego doczepnego na skład serii 814 określany mianem Desná, ponieważ Regionova jest znakiem handlowym ČD. Niestety spółka choć prężnie zarządzana, to jednak na każdym kroku widać, iż wszędzie liczy się pieniądze, stąd nadal nie udało się uzbierać pieniędzy na modernizację kolejnych składów. Problem z eksploatacją niezmodernizowanych składów polega na tym, iż przewozy są na tyle duże, że wymagają zastosowania wagonu doczepnego a jednocześnie finanse są na tyle ograniczone, że nie można zastosować składu z dwoma wagonami motorowymi. Oznacza to, że na końcu trasy występuje konieczność oblotu składu, którą przebudowa na serię 814 by wyeliminowała.

Pomimo faktu, iż obecnie linia kolejowa została w całości odbudowana, dobudowano nowe przystanki a zbędne obiekty sprzedano, to lokalne władze nadal szukają możliwości rozwoju kolei. Wraz z pojawieniem się w 2008 roku trakcji elektrycznej w Šumperku rozważano elektryfikację linii, jednak z racji kosztów zrezygnowano z tego przedsięwzięcia. Obecnie działania skupiają się na przedłużeniu linii kolejowej od stacji końcowej Kouty nad Desnou dalej w kierunku centrum turystycznego i narciarskiego. Ta inwestycja miałaby być powiązana z budową nowego układu drogowego wyprowadzającego ruch przelotowy z centrum miejscowości, niestety obecnie nie ma konkretnych ram czasowych dla realizacji tego przedsięwzięcia. Jednak nawet bez tego przedłużenia Železnice Desnáto witalna kolej regionalna, która umiejętnie zarządzana sprzyja rozwojowi lokalnemu a dokładnie temu mają w głównej mierze służyć lokalne linie kolejowe.

źródło: www.inforail.pl