[sarionn]

Wróciłem niedawno z wyprawy po krajach byłej Jugosławii, garść informacji

Dojazd EN Lisiński z Monachium do Jesenic - obowiązkowa dopłata do FIP - 14 Euro. Mimo że pociąg jest w systemie sprzedaży Intercity, jest jakiś błąd uniemożliwiający zakup miejscówki. Wystawi ją za to bez problemu bydgoskie POLRAIL serwis. We wrześniu w środku tygodnia pociąg prawie pusty

Słowenia
Obowiązkowe rezerwacje tylko w IC (pendolino)
Na pociągi EN i EC na terenie Słowenii i przy podróży do Chorwacji obowiązku rezerwacji nie ma choć na stronie Słoweńskich Kolei coś o dopłatach jest. Pytałem przed wyjazdem emailowo - potwierdzili że dopłat i rezerwacji robić nie muszę, na miejscu się to potwierdziło

Chorwacja
W żadnym pociągu nie chcieli rezerwacji ani dopłat. Kilka lat wcześniej kiedy jechałem z Zagrzebia do Splitu zrobiłem rezerwacje na nocny pociąg - okazała się nie potrzebna. Również dlatego że pociąg jechał praktycznie pusty

Bośnia
Dwóch różnych przewoźników kolejowych.
Na północy w Republice Srpskiej - ZRS, który od tego roku przyznaje FIPa.
Prowadzi przewozy w regionie Doboj i Banja Luki - tu jest rozkłąd jazdy: https://www.zrs-rs.com/files/zrs_red_voznje/ZRS%20-%20Red%20voznje.pdf
Stare składy i potężne spóźnienia gwarantowane

Drugi to ZFBH
Tu jest ich rozkłąd jazdy: https://www.zfbh.ba/red-voznje/
Prowadzą regionalny ruch wokół Sarajeva i są operatorem pociągów Talgo z Banja Luki do Sarajeva oraz z Sarajeva do Mostaru. Honorują tylko karte zniżek FIP (50%), nie wydają darmowych kuponów. W praktyce w Doboj bez problemu dostałęm bilet z 50% zniżki. Pociąg Banja Luka - Sarajevo pusty więc nie ma potrzeby robienia wcześniej rezerwacji - te zresztą można robić tylko na terenie Bośni. W Sarajevie w kasach niestety nie rozumieją co to zniżka FIP. Dostałem 20% bo brałem bilet tam i z powrotem do Mostaru. FIPa obejrzeli, pokiwali głową, powiedzieli że wiedzą co to i nic to nie dało. Jedna Pani z obsługi powiedziała mi że 50% zniżki to mają dzieci a nie dorośli i koniec dyskusji. Na linii Sarajevo - Mostar ludzi sporo. Prędkości bardzo niskie, opóźnienia znaczne. W Sarajevie np pociąg czekał póki wszyscy nie kupią biletów i odjechał z prawie godzinnym opóźnieniem

w 2018 Bośnia nie posiada pociągów w ruchu międzynarodowym
Z Chorwacji można przejechać do Kostjanicy, stopem/taksówką do Dobrljin i dalej pociągiem ZRS, można też jechać do Slavonskiego Brodu i dalej busem do Doboj. Niestety busy jeżdżą jak chcą i nawet miejscowi nie są pewni o której i skąd odjadą

Czarnogóra
informacje z przed 3 lat - rezerwacja obowiązkowa tylko na pociągi Bar - Belgrad

Serbia
rezerwacje obowiązkowe na pociągi do Baru i Budapesztu, w praktyce nikt ich nie sprawdza a miejscowi ich w ogóle nie biorą. Przydadzą się jednak bo są tanie a ludzi w tych dwóch kierunkach jeździ sporo. Nocny pociąg do Budapesztu prowadzi wagon otwarty gdzie cięzko się zdrzemnąć i wagon z przedziałami.
Pociąg Belgrad - Saloniki (ten pociąg w praktyce jedzie tylko do granicy grecko-macedońskiej, dalej jazda busem) bez obowiązkowej rezerwacji - trochę ludzi nim jeździ ale we wrześniu miejsce się znajdzie bez problemu. Wszystkie pociągi Serbii to praktycznie gwarancja opóźnień
Belgrad - zamknięto już starą stacje. Teraz większość pociągów jedzie na Beograd Centar - nowo wybudowana stacja jest fatalnie skomunikowana z miastem.
Pociągi z/do Baru i Salonik omijają Belgrad Centar i jadą na stacje Topcider. To jeszcze dalej od centrum ale jest tramwaj nr 3 jadący z Topcider pod stary dworzec (miejscowi jeżdżą komunikacją miejską w Belgradzie bez biletów)
Ciekawostką kolejową Serbii jest Sagrańska Osmica. Wąskotorówka jeżdżąca z Mokrej Gory. FIP nie jest honorowany, bilet 600 RSD, jazda jest piękną trasą w górach. Pociągi typowo turystyczne w sezonie 2-3 dziennie. W cenie jazda z Mokrej Gory do Vitasi i z powrotem, na powrocie kilka foto stopów. Nawet jak wszystkie miejsca są wyprzedane można kupić bilet bez miejsca i wbrew wszystkim zasadom bezpieczeństwa jechać na pomoście wagonu (co polecam )
Jest jeszcze specyficzny pociąg Kraljevo - Mitrovica który wjeżdża na teren Kosowa (ale kończy bieg na stacji północnej czyli w części miasta kontrolowanej przez Serbów). Pogranicznicy trochę kręcą nosem na turystów ale przejechać się da. Po stronie kosowskiej nikt biletów nie sprawdza

Kosowo
nie honorują książeczek FIP. Bilety bardzo tanie /2-3 Euro/. Pociągi kursują na dwóch liniach - do Peji i Hani i Elezit - tu jest rozkład http://www.trainkos.com/sherbimet/transporti-i-udhetareve/orari-i-trenave/
Teoretycznie jest też pociąg do Skopje (Skupi) ale w praktyce kończy bieg w Hani i Elezit (czyli pod granicą). Tam powinien czekać pociąg Macedoński ale ostatnio tego pociągu nie ma i trzeba sobie radzić samemu. Taxi do Skopje kosztuje ok 12 euro (po negocjacjach, fora angojęzyczne podają że biorą i po 20 euro)

Macedonia
Honorują FIP, brak dopłat
Ostatnio anulowali lub skrócili pare pociągów o czym na stronach internetowych nie informują. Zniknał m.in. nocny pociąg Skopje - Bitola (był z obowiązkową rezerwacją), zaprzestali też kursów do Kosowa o czym pisałem powyżej. Kursują głownie nowe chińskie EZT i SZT'y, jak na kraj post jugosłowiański całkiem planowo. Ludzi trochę jest w pociągach ale nie widziałem pociągu załadowanego na full. Na północ ze Skopje widziałem że jeździł skład lok+wagon. Tu są rozkłądy: http://mktransport.mk/en/transporters/makedonski-zeleznici